به گزارش "ورزش سه"، جام جهانی فوتبال در هر دوره آبستن آموزه هایی است و پیشرفت فوتبال هر کشور چه در بخش تخصصی و چه در حوزه عمومی در گرو فراگیری صحیح نکاتی است که در این رقابت ها به معرض نمایش گذاشته می شوند.
گزینه محافظه کارانه 4-4-2
روزنامه لوموند اقدام به معرفی آماری از شیوه انتخابی 32 مربی تیم های حاضر در روسیه 2018 کرده است. طبق آنالیز این روزنامه در مرحله گروهی جام جهانی اکثر کشورها متمایل به سازمان دهی و بازی دفاعی بوده اند که همین مسئله دلیلی است برای توجیه سهم بالای گل های زده شده از طریق ضربات ایستگاهی.
در مورد گزینه تاکتیکی، لوموند می نویسد: "31 سال بعد از اینکه آریگو ساکی زمام امور آ.ث میلان را به دست گرفت، میراثش همچنان در جام جهانی روسیه پا برجاست. 4-4-2 منسجم ساکی با دفاع سراسر منطقه ای و پرسینگ بی وقفه اش بر خلاف قواعد آن دوران کالچیو، با اعمال ضد حمله های واکنش گرا، اصول جاه طلبانه ای داشت. وی در سال 1990 فردای فتح دومین لیگ قهرمانان به روزنامه اکیپ گفته بود: در ده، بیست یا سی سال آینده این تیم با سبک و روحیه فاتحانه و تهاجمی اش در خاطره ها باقی خواهد ماند".
کارشناسان لوموند در تحلیل خود آورده اند: "سال 2018 میلان آریگو ساکی هنوز مرجع سازمان دهی گروهی است. هر چند 4-4-2 این تئوریسین ایتالیایی، مرجعیت خود را در فاز حمله از دست داده و داوطلبانه تبدیل به 4-2-3-1 شده است ولیکن بدون توپ هنوز سیستم مرجع است. در روسیه 55 ترکیب از 92 ترکیب ابتدایی(60 درصد)، در فاز دفاعی به صورت 4-4-2 سازمان دهی شدند."
از 4-4-2 به عنوان سیستمی یاد می شود که هم تعادل ایجاد می کند، هم اجازه انتقال سریع توپ از دفاع به حمله را می دهد و هم قابلیت انعطاف و تبدیل به دیگر سیستم ها را در جریان بازی دارد.
شیوه دفاعی با سه مدافع مرکزی که اخیرا در بسیاری از باشگاه ها متداول شده و چلسی آنتونیو کونته توانست با 3-4-3 قهرمان لیگ برتر انگلیس شود در این جام کمیاب بود و فقط انگلیس و نیجریه با 3-5-2 و کاستاریکا و بلژیک با 3-4-3 قدم به این رقابت ها گذاشتند.
بدین ترتیب آمار کلی 92 ترکیبی که در مرحله گروهی به میدان رفتند به این صورت است:
4-2-3-1/4-4-2 در 55 ترکیب ابتدایی
4-3-3 در 26 ترکیب
3-4-3 در 8 ترکیب
3-5-2 در 5 ترکیب
4-4-2 لوزی در 2 ترکیب
اتخاذ شیوه های دفاعی موجب شد 28 درصد از 122 گلی که در این مرحله به ثمر رسید حاصل ضربات ایستگاهی باشد در صورتی که این نسبت در 5 لیگ نخست اروپا 20 درصد است.
بیلان داوری، جدل ها پیرامون VAR و اعلام پنالتی به سود ایران
روز جمعه 29 ژوئن همزمان با کنفرانس مطبوعاتی "کمیته داوران فیفا" به ریاست پیرلوئیجی کولینا برای معرفی بیلان سیستم جدید کمک داور ویدئویی که با بحث و جدل های زیادی هم همراه شده بود، نقل قولی از سایت تایمز، بازتاب گسترده ای در ایران داشت. تایمز بدون آنکه نامی از دو عضو IFAB یا هیئت بین المللی فوتبال ببرد از قولشان مدعی شده بود: تنها اشتباه کمک داور ویدئویی تا اینجای جام جهانی، اعلام پنالتی برای ایران بوده است.
در این مورد چند نکته قابل ذکر است. اول اینکه وظیفه اعضای IFAB "قانون گذاری در ورزش فوتبال" است و در بعد اجرایی این "کمیته داوران فیفا" به پرزیدنتی کولینا است که وظیفه بررسی عملکرد داوران را بر عهده دارد. ایشان در کنفرانس مطبوعاتی با ارائه آماری که بسیاری "خوش بینانه" توصیفش کردند گفت از مجموع 335 حادثه ای که مورد ارزیابی این کمیته قرار گرفته است، داوران در 95 درصد موارد قبل از کمک ویدئویی تصمیم درست را اتخاذ کرده اند و تصمیم نهایی آنها نیز در 99.3 درصد موارد صحیح بوده است.
در این کنفرانس، خبرنگاری پرسید: از آنجایی که فیفا خودش قبول دارد که "وار" عنصر "تفسیر" را حذف نمی کند و در مورد یک حادثه می توان با دو نظر متفاوت روبرو شد، نحوه محاسبه شما به چه شکل بوده است؟ کولینا اینگونه پاسخ داد:
"ما اینجا هستیم که عملکرد داوران را آنالیز کنیم، این کار ماست، این اعداد برآمده از نظرات ماست که حاذقانه است چرا که این شغل ماست. ما فکر می کنیم 0.7 درصد تصمیمات گرفته شده می توانستند کمی بهتر گرفته شوند".
اما در این کنفرانس، بحث پنالتی ایران مطرح نشد و تنها موردی که روزنامه اکیپ از آن صحبت کرده تماس بین دو مدافع سوییس با الکساندر میتروویچ مهاجم صرب بوده که "می باید" منجر به گرفتن پنالتی می شد ولی "کولینا تمایلی به پاسخگویی حوادث پیش آمده در جریان بازی ها" نداشته است.
از طرفی ایو دبونر، کارشناس تلویزیون سوییس قبل از بازی اسپانیا مقابل روسیه گفت "تفسیر خطای هند مثل دیگر خطاها از لیگی به لیگ دیگر متفاوت است و شرایطی هستند که در کالچیو و لالیگا هند محسوب می شوند ولی در لیگ برتر انگلیس خیر".
لذا عمده گزارش خبرگزاری ها به نتایج مطرح شده در همان کنفرانس مطبوعاتی اختصاص داشت و کسی نقل قول تایمز را جدی نگرفته و پوشش نداد.
داوری ایران، هوادار برزیل!
تیم ملی ایران با ثبت 4 امتیاز و کسب مقام سومی گروه B به کار خود در روسیه پایان داد ولی تیم داوری ایران متشکل از علیرضا فغانی، سخندان و منصوری همچنان به کار خود مشغولند و در رقابتی سخت با بهترین داوران یوفا و کنفدراسیون های زیرمجموعه فیفا خوش می درخشند تا جایی که همه از بخت بالای تیم داوری ما در فینال حرف می زنند.
رقیب اصلی فغانی، بیورن کوئیپرس داور هلندی است اما میزان صلاحیت داور، تنها ملاک برای انتخاب قاضی یک دیدار فوتبال در تورنمنت های بین المللی نیست. عرف این است که قضاوت دیدار بین دو تیم از دو کنفدراسیون متفاوت را به داوری از کنفدراسیون ثالث می دهند. اگر به سابقه بازی هایی که علیرضا فغانی در تورنمنت های جهانی قضاوت کرده دقت کنیم می بینم که همیشه در یک طرف زمین تیمی از قاره آمریکا و در طرف دیگر اروپا بوده است:
جام باشگاه های جهان(2016): ریور پلاته و بارسلونا (فینال)
المپیک ریو(2016): مرحلهه گروهی: برزیل-دانمارک، آلمان-مکزیک، فینال: برزیل آلمان
جام کنفدراسیون ها(2017): مرحله گروهی: آلمان-شیلی، نیمه نهایی: پرتغال-شیلی
جام جهانی روسیه(2018): مرحله گروهی: آلمان مکزیک، برزیل-صربستان، مرحله یک هشتم نهایی: فرانسه-آرژانتین
بدیهی است که با این منطق اگر یک پای فینال، نماینده ای از یوفا و پای دیگر آن نماینده ای از قاره آمریکا باشد، رقیب هلندی فغانی شانسی برای قضاوت ندارد.
سیستم کارلوس کی روش، بلای جان مهاجمان
یک مَثَل عامیانه فرانسوی می گوید بدون شکستن تخم مرغ نمی توان املت درست کرد که تصویری است برای گفتن اینکه بدون فدا کردن چیزی، نمی توان به موفقیتی دست یافت. موفقیت تیم ملی ایران در کسب عنوان بهترین دفاع مرحله گروهی جام جهانی 2018 (طبق آمار رسمی فیفا) حاصل فدا کردن عناصر تهاجمی تیم برای مشارکت در کارهای دفاعی است و دور کردن آنها از موقعیت هایی که شرایط ضربه به چهارچوب را فراهم می کنند.
بعد از اتمسفری که در ادامه انتظارات بالای فوتبال دوستان از مهاجم نوک تیم ملی پیش آمد، چندین مطلب در سایت های مختلف به شرح وظایف دفاعی که کی روش برای سردار آزمون تعیین کرده بود اختصاص داشت. منتهای مراتب این موضوع گسترده تر از مورد آزمون است و می توان پرسید چگونه است که کنتور آمار شوت علیرضا جهانبخش آقای گل لیگ هلند روی عدد 2 می ایستد؟
باز این موضوع به تیم ملی ایران محدود نمی شود و اگر در مصاحبه برنامه 2018 سیما با خبرنگار پرتغالی در بخش مربوط به کالبدشکافی اختلافات بین کی روش و کریستیانو رونالدو پرسیده می شد: آیا آمار صفر گل زده ستاره پرتغالی در مدت 16 ماهه سرمربی گری کی روش که منتهی به جام جهانی آفریقای جنوبی 2010 شد و ثبت تنها یک گل زده CR7 در جریان بازی با کره شمالی در این رقابت ها، تاثیری در تیرگی روابط بین استاد و شاگرد داشت؟، شاید هواداران تیم ملی ایران کمی رئوفانه تر با آزمون برخورد می کردند.
کی روش در طول آن 16 ماه موفق شد پرتغال را از مرحله مقدماتی به سلامت به مرحله نهایی رقابت های جام جهانی برساند ولی سهم رونالدو از گل های زده شده تیمش چه در بازی های رسمی و چه دوستانه صفر گل در جریان بازی و تنها یک پنالتی به فنلاند بود.
البته مهاجمین ما در همین سیستم در سطح آسیا موقعیت های بیشتری نصیبشان می شود و آمار بهتری ثبت کرده و می کنند ولی در برابر قدرت های بزرگ فوتبال، همه قراین نشان می دهند که سیستم کارلوس کی روش بلای جان مهاجمان است.
شاهین اشکان
