وبسایت رسمی برنامه نود - اگر چه گری لینکر را طی سال های اخیر به عنوان یکی از مهم ترین مجری های ورزشی در بریتانیا می شناسند اما او پیش از ورود به این عرصه، یک بازیکن بزرگ و سطح بالا بود. استیوارت هارسفیلد نویسنده فوتبال، داستان زندگی ورزشی گری لینکر را روایت کرده، همان روزهایی که یک جوان بلند قامت و استخوانی با پیراهن لستر سیتی، می خواست نامی برای خود دست و پا کند.
برای بسیاری از امروزی ها، گری لینکر مجری برنامه مشهور Match Of The Day ، گزارشگر فوتبال و یک فعال در شبکه های اجتماعی پیرامون مسائل اجتماعی و فوتبال است اما پیش از همه این موارد، لینکر یک گلزن در حد کلاس جهانی بود که به فرض اگر امروز بازی می کرد، حتماً ده ها میلیون پوند قیمت داشت. سرعت خارق العاده و توانایی روحی بسیار بالا از خصوصیات بارز لینکر بود و انگار که می دانست هر توپی در کجای محوطه جریمه فرود می آید. بدون شک، گری لینکر یکی از بهترین تمام کننده های نسل خویش بود.
لینکر فرزند لستر
وقتی که لستر سیتی در فصل 16-2015 به قهرمانی لیگ برتر دست یافت، هیچ یک از اهالی مشهور فوتبال به اندازه گری لینکر خوشحال نبود زیرا او فرزند لستر محسوب شده و فوتبال حرفه ای خود را از 16 سالگی در باشگاه لستر سیتی آغاز کرده است. لینکر طی 7 سال حضور در لستر و 216 بازی، 103 گل را به ثمر رساند. 26 گل وی برای لستر در فصل 83-1982 منجر به صعود روباه ها به بالاترین سطح فوتبال انگلیس (لیگ دسته اول در آن زمان) گردید. زوج گری لینکر در خط حمله لستر سیتی، کسی نبود جز آلن اسمیث که بعدها به آرسنال پیوست. لینکر در فصل 85-1984 به همراه کری دیسکون عنوان آقای گل لیگ را به دست آورد و با گل های خویش، لستر را فقط با حاشیه امنیت 2 امتیازی از سقوط به دسته پایین نجات داد.
حالا دیگر گری لینکر تبدیل به یک بازیکن با تجربه و مطرح شده که استحقاق پوشیدن پیراهن تیم های بزرگ تر را داشت. او بعدها گفت که چیزهای زیادی در لستر آموخته و حضور در این باشگاه، بهترین تصمیم برای شروع دوران ورزشی اش بود. اما اصل داستان پس از جدایی لینکر از لستر رخ داد که وی ظرف مدت 12 ماه تبدیل به بهترین مهاجم انگلیسی در عصر خود و البته یکی از بزرگ ترین گلزن های تاریخ فوتبال این کشور شد.
هیچ کس لینکر را در گودیسون پارک دوست نداشت!
آخرین بازی گری لینکر با پیراهن لستر سیتی در انتهای فصل 85-1984 بود که روباه ها با نتیجه 4-0 مغلوب تیم لوتون تاون شدند. اورتون یکی از باشگاه هایی بود که مجذوب گلزنی های لینکر گردید، بازیکنی که حتی در یک تیم پایین جدولی همچون لستر نیز به تیم های حریف رحم نمی کرد. تافی ها [لقب باشگاه اورتون] دوره رنسانس خود را تحت هدایت هاوارد کندال سپری نموده و جام حذفی را در سال 1984 به دست آوردند ولی یک سال بعد، قهرمانی در لیگ و جام برندگان جام، نام اورتون را بر تارک فوتبال انگلیس و حتی اروپا قرار داد. حالا اورتون به قدری بزرگ شده بود که برای گام نهادن به سطوح بالاتر، به ستاره ای همچون گری لینکر نیاز داشت. وی پس از 8 سال حضور در لستر، تصمیم به جدایی گرفت زیرا این تصمیم یک منفعت دو جانبه را برای او و باشگاه لستر به همراه داشت. لینکر برای یک چالش جدید و شانس بیشتر برای کسب جام، می بایست از باشگاه محبوبش جدا می شد و چه انتخابی بهتر از اورتون مدافع عنوان قهرمانی لیگ؟
اورتون پس از قهرمانی لیگ در سال 1985، برای حضور در فصل آینده جام باشگاه های اروپا آماده می شد. تافی ها برای تأمین منبع مالی خرید لینکر، مجبور به فروش اندی گرِی چهره محبوب هواداران بودند. گری با گلزنی در دو فینال جام حذفی و جام برندگان جام اروپا، محبوبیت فوق العاده ای نزد هواداران اورتون داشت. برخی از هواداران اورتون با فروش اندی گری به استون ویلا مخالفت کرده و حتی طوماری علیه این تصمیم باشگاه نوشتند اما باشگاه اورتون سرانجام به ازای 800 هزار پوند، لینکر را خرید تا خط حمله اش را تقویت نماید. البته رؤیای گری لینکر برای خودنمایی در جام باشگاه های اروپا با پیراهن اورتون خیلی زودتر از حد تصور تبدیل به سراب شد. حوادث فینال این تورنمنت در سال 1985 طی مسابقه تیم های لیورپول و یوونتوس در ورزشگاه هیسل بروکسل و مرگ عده زیادی از تماشاگرها، منجر به محرومیت چند ساله باشگاه های انگلیسی از حضور در رقابت های اروپایی گردید و بدین ترتیب، تنها نگاه اورتون و لینکر به مسابقات داخلی معطوف شد.
مشکل اصلی گری لینکر در اورتون، تحمل فشار ناشی از انتظارات هواداران باشگاه برای گلزنی نبود بلکه او کار دشواری برای متقاعد نمودن تماشاگرهای گودیسون پارک پس از جدایی اندی گری مهاجم محبوب تافی ها داشت. گرایم شارپ زوج گری لینکر در اورتون راجع به روزهای نخست حضور وی در این باشگاه چنین می گوید:
فکر کنم که او [لینکر] بیشترین فشار را به خاطر جانشینی اندی گری متحمل شد.
خود گری لینکر نیز این واقعیت را پذیرفت:
من اطلاع نداشتم که اندی گری تا چه حد برای هواداران در مرسی ساید ارزشمند است و این واقعاً برای من دشوار بود. هواداران علیه من بودند چون من در پُستی بازی می کردم که اندی گری قبلاً حضور داشت.
دست تقدیر چنین شد که نخستین مسابقه اورتون در فصل 86-1985 لیگ انگلیس طبق قرعه با لستر سیتی در ورزشگاه فیلبرت استریت [زمین اختصاصی سابق لستر سیتی] افتاد. گری لینکر بسیار زودتر از حد تصور به لستر برگشت اما با پیراهن اورتون، شکست تلخ 3-1 را پذیرفت. بی اعتمادی و بی قراری هواداران اورتون نسبت به گری لینکر بسیار زود رنگ باخت و آنها در همان هفته های ابتدایی فصل، متوجه این واقعیت شدند که چرا هاوارد کندال اصرار به خرید این مهاجم جوان داشت. لینکر نخستین گل رسمی خود برای اورتون را طی پیروزی 1-0 بیرون خانه مقابل تاتنهام در ماه آگوست به ثمر رساند اما اوج هنرنمایی اش در مسابقه بعدی بود. اورتون با هت تریک گری لینکر به پیروزی خانگی 4-1 مقابل بیرمنگام رسید و او در ادامه فصل، دو بار دیگر نیز هت تریک کرد. گل لینکر مقابل تاتنهام، شروع نوار گلزنی های وی بود طوری که او 10 گل را طی 10 بازی بعد درون دروازه حریفان قرار داد. لینکر در پایان ماه اکتبر، در صدر جدول گلزن های لیگ حضور داشت ولی هنوز هم برخی هواداران اورتون قانع نشده بودند.
آغاز روزهای رؤیایی در گودیسون پارک
گری لینکر در سال 1984 مورد توجه بابی رابسون سرمربی وقت تیم ملی انگلیس قرار گرفت و نخستین بازی ملی خود را در همان سال انجام داد و درخشش وی در تیم ملی آغاز شد. لینکر این شانس را داشت که در کنار ستاره های بزرگی همچون پل مارینر، تروور بروکینگ، تونی وودکاک و تروور فرانسیس برای تیم ملی انگلیس به میدان برود. اغلب این ستاره ها در آخرین سال های دوران فوتبال خود به سر برده و عضو تیم بدون شکست انگلیس در جام جهانی 1982 محسوب می شدند. نخستین بازی ملی گری لینکر مقابل اسکاتلند بود و او در کنار مهاجمانی همچون تونی وودکاک و لوتر بلیست قرار گرفت. لینکر ظرف دو سال به قدری خوب کار کرد که تبدیل به گزینه نخست بابی رابسون برای خط حمله تیم ملی انگلیس شد. جالب این که نخستین گل ملی وی نیز مقابل یکی دیگر از تیم های بریتانیایی یعنی ایرلند در مارس 1985 به ثمر رسید. او در اکتبر همان سال نیز دست به کار بزرگی زد و نخستین هت تریک خود با پیراهن تیم ملی را مقابل ترکیه انجام داد.
لینکر از آن زمان به بعد رقابت جالبی با مارک هِیتلی مهاجم با تجربه میلان، کری دیکسون مهاجم چلسی و پیتر بردزلی هافبک هجومی نیوکاسل برای حضور در خط حمله تیم ملی انگلیس داشت. او در دومین فصل حضور در اورتون و طی روزهای کریسمس متوجه تغییر رفتار هواداران اورتون نسبت به خود شد. گلزنی لینکر مقابل دو تیم قدرتمند منچستر یونایتد و شفیلد ونزدی در کریسمس بهترین اتفاق برای دلربایی او نزد هواداران اورتون بود. از آن پس در گودیسون پارک، ورق به سود گری لینکر برگشت. گری لینکر در سال جدید 21 گل را برای اورتون در کلیه رقابت ها به ثمر رساند از جمله 15 گل در لیگ ولی هنوز هم صدر جدول در اختیار منچستر یونایتد قرار داشت. اورتون و لیورپول با امتیازهای برابر ولی به علت تفاضل گل در مکان های سوم و چهارم جدول جا خوش کرده بودند. دو باشگاه مرسی ساید در نیم فصل دوم اوج گرفته و برای کسب عنوان قهرمانی خیز برداشتند.
نویل سوتال درون دروازه، کوین رتکلیف و درک مانتفیلد به عنوان زوج رسوخ ناپذیر خط دفاعی، پیتر رید و پل بریسوِل دو هافبک قدرتمند و پویا در خطوط مختلف اورتون بازی می کردند. گری لینکر و گرائم شارپ نیز زوج مخوف خط حمله تافی ها را تشکیل داده و با حضور کوین شیدی و تروور استیون در کناره های زمین، تیم اورتون تبدیل به بهترین تیم انگلیس طی آن فصل شده بود. بسیاری از کارشناس های فوتبال اعتقاد داشتند که این تیم شایستگی قهرمانی در لیگ و جام حذفی را داراست.
گلزنی های گری لینکر و پیش روی اورتون به سوی صدر جدول همچنان ادامه یافت و این تیم در اواسط آوریل به فینال جام حذفی رسید تا برای اولین بار در تاریخ فوتبال انگلیس، شاهد یک فینال کاملاً مرسی سایدی بین لیورپول و اورتون باشیم. پیروزی 1-0 اورتون مقابل ایپسویچ تاون در گودیسون پارک منجر به صعود تافی به رتبه دوم جدول گردید. حالا شاگردان هاوارد کندال با تیم صدرنشین لیورپول، هم امتیاز شده و فقط تفاضل گل آنها کمتر است اما اورتون یک بازی عقب افتاده را نیز در پیش داشت.
لغزش اورتون طی دو مسابقه بعد باعث شد تا عنوان قهرمانی لیگ به لیورپول رسیده و شاگردان کنی دالگلیش با شکست چلسی، جشن قهرمانی را در استمفورد بریج بر پا سازند. آخرین فرصت اورتون برای انتقام از همشهری اش، فینال جام حذفی در ومبلی بود. 98 هزار تماشاگر شاهد نبرد بهترین تیم های انگلیس در فینال جام حذفی بودند. گری لینکر در دقیقه 27 با عبور از سد آلن هانسن، نخستین گل مسابقه را وارد دروازه بروس گروبلار کرد که چهلمین گل وی طی 57 بازی برای اورتون در آن فصل بود. نیمه دوم مسابقه تبدیل به یک کابوس برای اورتون شد و یاران دالگلیش ظرف 28 دقیقه، سه گل را درون دروازه اورتون قرار دادند تا رؤیای دوگانه برای قرمزهای مرسی ساید [و نه آبی ها] محقق گردد.
سوگلی سه شیرها؛ از کابوس مارادونا تا کفش طلای جام جهانی
اگر چه آن فصل از لحاظ کسب جام برای گری لینکر حاصلی نداشت اما او لقب بهترین بازیکن فصل، بهترین گلزن فصل با 30 گل و بهترین بازیکن اتحادیه نویسنده های فوتبال را به دست آورد. لینکر دقیقاً در بهترین زمان ممکن به اوج رسید زیرا همه این افتخارات شخصی در آستانه جام جهانی 1986 مکزیک به دست آمد. تیم ملی انگلیس در شرایطی وارد مکزیک شد که 4 بازیکن اورتون را به همراه داشت ولی حتی یک بازیکن هم از لیورپول به اردوی سه شیرها دعوت نشد. لینکر حین گرم کردن پیش از مسابقه دوستانه با کانادا دچار آسیب از ناحیه مچ دست گردید. البته آزمایش اشعه ایکس نشان داد که شکستگی در مچ وی وجود نداشته و این کشیدگی شدید با گچ گرفتن قابل درمان است.
شاگردان بابی رابسون بدترین شروع ممکن را در جام جهانی 1986 تجربه کرده و پس از شکست 1-0 مقابل پرتغال، یک تساوی کسالت آور بدون گل را مقابل مراکش به دست آوردند. انگلیس در آستانه حذف از مرحله گروهی جام جهانی قرار گرفت و شدیدترین فشارها به گری لینکر وارد شد. مسابقه آخر گروهی یک نبرد مرگ و زندگی مقابل لهستان بود. گری لینکر در دقیقه 9 بازی توانست پاس دریافتی از گری استیونز را تبدیل به گل نماید تا انگلیس پس از 6 بازی، موفق به گلزنی شود و لینکر نیز پس از 8 ماه، با پیراهن سه شیرها دروازه حریف را بگشاید. رؤیای گری لینکر با هت تریک مقابل لهستان تکمیل شد و او تیم ملی کشورش را به مرحله بعدی جام جهانی رسانید.
گری لینکر در پیروزی 3-0 مقابل پاراگوئه نیز دو گل دیگر به ثمر رساند تا با 5 گل، مدعی نخست کسب عنوان آقای گل جام جهانی 1986 باشد. نوبت به مسابقه مرحله یک چهارم نهایی با آرژانتین و دیگو مارادونا در ورزشگاه آزتک رسید. مارادونا در آن مسابقه تاریخی دو گل عجیب از جمله گل موسوم به «دست خدا» را درون دروازه پیتر شیلتون قرار داد و گل دیر هنگام گری لینکر نیز مانع شکست دردناک انگلیسی ها نشد. شاید لینکر هنوز هم افسوس آن صحنه ای را بخورد که در واپسین دقایق بازی، نتوانست پاس دریافتی از جان بارنز را با هنرنمایی مدافع کناری حریف، درون دروازه آرژانتین قرار دهد. انگلیس در آن مسابقه با حساب 2-1 شکست خورد و رؤیای فتح مجدد جام جهانی توسط انگلیسی ها پس از 20 سال، به کابوسی دردناک تبدیل شد.
ماجراجویی یک انگلیسی در کاتالونیا
از 7 گل انگلیس در جام جهانی، 6 گل توسط گری لینکر به ثمر رسید و او عنوان آقای گل را در آن تورنمنت به دست آورد. پس از وی، هیچ بازیکن انگلیسی در ادوار جام جهانی به چنین افتخار بزرگی دست پیدا نکرد. درخشش فوق تصور گری لینکر در اورتون و تیم ملی انگلیس توجه تری ونبلز مربی انگلیسی بارسلونا را جلب کرد. ونبلز برای تشکیل یک تیم قدرتمند به وجود ستاره هایی همچون گری لینکر و مارک هیوز در کاتالونیا احتیاج داشت. سرانجام گری لینکر به ازای 2.4 میلیون پوند به بارسلونا پیوست و عملکرد خوبی از خود در نیوکمپ بر جای گذاشت. او در نخستین مسابقه خود در لالیگا گلزنی کرد و از همه مهم تر، یک هت تریک تاریخی را مقابل رئال مادرید در ورزشگاه نیوکمپ انجام داد. نخستین فصل حضور وی در لالیگا با 20 گل زده و دو عنوان قهرمانی در کوپا دل ری و جام برندگان جام به پایان رسید.
گری لینکر پس از سه فصل حضور در بارسلونا مجبور به جدایی از نیوکمپ شد زیرا یوهان کرویف سرمربی جدید آبی و اناری ها برنامه های دیگری را در سر می پروراند. لینکر دوباره به ونبلز ملحق و در فصل 92-1991 با پیراهن تاتنهام برای سومین بار به عنوان آقای گلی لیگ انگلیس دست یافت تا یکی از معدود بازیکن هایی باشد که به این عنوان با سه تیم متفاوت می رسد. او در جام جهانی 1990 نیز 4 گل برای سه شیرها زد تا بهترین گلزن انگلیسی در ادوار جام جهانی شود. ثبت 48 گل طی 80 بازی ملی، آمار فوق العاده ای برای یک مهاجم است.
در واقع باید فصل 86-1985 را یک کاتالیزور در زندگی ورزشی گری لینکر دانست. یک مهاجم گمنام از لستر سیتی به اورتون پیوست و پس از 12 ماه تبدیل به یک گلزن تمام عیار بین المللی شد. لینکر در دو سال آخر فوتبال خود به لیگ ژاپن رفت و پیراهن تیم ناگویا گرامپوس ایت را پوشید. جالب این که نام گری لینکر بر خلاف بسیاری از بازیکن های فوتبال، پس از بازنشستگی، بیش از پیش بر سر زبان ها افتاد و در حال حاضر از وی به عنوان یکی از بهترین مجری های ورزشی در سراسر دنیا نام می برند.
By Stuart Horsfield
وبسایت thesefootballtimes
4464