طی هفته های اخیر بحث درباره جادوگری در فوتبال کشورمان اوج گرفت. البته این گونه مسایل تنها منحصر به فوتبال ایران نیست و در نقاط مختلف دنیا می توان شاهد خرافات ها، جادوگری ها و آینن های بومی بود که به مرور وارد فوتبال شده اند.
به گزارش کاپ، کشور برزیل سرآمد این کشورهاست. کشوری که در آن فرقه کاندومبله( آیینی برزیلی- آفریقایی) از فرقه های تاثیرگذار است؛ به این ترتیب آیین های بومی و قدیمی آفریقایی در گذر زمان با اعتقادات کاتولیکی برزیلیها مخلوط شده و آیین های خاصی را پدید آورده است.
پایه گذار چهار قهرمانی پیاپی
پدر ادو پیرو فرقه« اگزو» است، شاخه ای نیرومند از آیین کاندومبله. در سال 1962 پدر ادو برای اولین بار از خدایان برای کمک به یک تیم فوتبال استفاده کرد. مهاجم جوان تیم نائوتیکو از کشیش جوان برای بهبود شرایط تیمش تقاضای کمک کرد. پدر ادو هم در یک مراسم مذهبی برای نائوتیکو دست به دعا شد و کار او در بهتر شدن اوضاع این تیم موثر واقع شد. نائوتیکو بین سالهای 1963 تا 1966 چهار بار قهرمان ایالت پرنامبوکو شد.
یک گاو وحشی؛ هزینه قهرمانی
نائوتیکو باشگاه قشر مرفه « رسیف» است. برخی از مدیران کاتولیک و سفید این باشگاه به تاثیر یک کشیش سیاه پوست در تیمشان اعتراض داشتند و این مساله باعث شد پدر ادو را از آن جا اخراج کنند. با رفتن این کشیش باخت های نائوتیکو هم شروع شد. مسوولان این تیم برای خارج شدن از این وضع دوباره دست به دامن پدر ادو شدند. این بار آن ها به پدر قول می دهند در صورت قهرمانی تیمشان یک گاو وحشی را برای قربقانی کردن در اختیار او قرار دهند.نائوتیکو در سال 1967 قهرمانی را از آن خود کرد اما از گاو وعده داده شده مسوولان هیچ خبری نشد. پدر ادو برای سال بعد هم امید روزهای خوب را برای این تیم داد و نائوتیکو برای ششمین سال متوالی قهرمان ایالتش شد اما آن ها باید برای موفقیت هایشان هزینه ای هم می پرداختند. پس از موفقیت های چشمگیر نائوتیکو در دهه 60 این تیم سه دهه کاملا معمولی را پشت سر گذاشت و در این مدت تنها چهار بار عنوان قهرمانی ایالتی را به دست آورد. آخرین قهرمانی آن ها به سال 1989 باز می گشت. این تیم برای بازگشت به موفقیت هر آنچه در توان داشت را به کار بسته اما ناکامی به شکل مرموزی آن ها را در بر گرفته بود. ان ها به هیچ شکل نمی توانستند دلیل این ناکامی را توضیح دهند. شاید نائوتیکو مدیون پدر ادو بود.
دینی که ادا شد
برخی مسوولان نائوتیکو چاره را در این دیدند که پس از 31 سال آن گاو را برای پدر ادو ببرند و چنین شد که مدتی بعد گاو در پارکینگ محل کار پدر ادو منتظر قربانی شدن بود. تقریبا همه چیز برای برگزاری مراسم آماده بود. پدر ادو لباس های مخصوصش را پوشیده و چاقویش را هم تیز کرده بود. از نظر بسیاری قربانی کردن لذتی بی ضرر و نمونه تصویری از فرهنگ فولکلور برزیلی است. اما همه به این شکل به مساله قربانی کردن نگاه نمی کنند. خبر قربانی کردن این گاو در سراسر برزیل پخش شده بود و 500 مایل دورتر در سائوپائولو طرفداران حقوق بشر برای نجات این گاو دست به کار شدند. طولی نکشید که دفتر دادستانی در پرنامبوکو فکسی دریافت کرد که در آن متذکر شده بود خشسونت با حیوانات طبق قوانین موجود ممنوع است. پلیس هم برای نجات این گاو راهی کلیسای پدر ادو شد. کشیش سیه چرده که از بلوای ایجاد شده شگفت زده و ناراحت بود با حالت بیگناهی گفت: من همیشه در این پرستشگاه گاوها را قربانی می کنم. پلیس قانع شده بود اما آن ها با قانونی مدرن رو به رو بودند که قدرت سرپیچی از آن را نداشتند. پدر ادو مجبور شد مراسم را لغو کند اما در نامه ای به مسوولان نائوتیکو اعلام کرد آن ها دین خود را پرداخته اند و هر چند گاوی قربانی نشده اما تیمشان دیگر در معرض خطر نخواهد بود.
اوضاع نائوتیکو بهتر شد و آن ها در سال 2001 بار دیگر عنوان قهرمانی ایالتی را به دست آورد.
نفرین 12 ساله
واسکودوگاما قربانی مشهورترین نفرین در فوتبال برزیل است. آن ها دو بار نفرین شدند. این قضیه به « آروبینیا» و قورباغه اش مربوط می شود. آروبینیا شاید قورباغه ای نداشته که آن را در زمین واسکودوگاما در استادیوم سائوژانواریو دفن کند اما نفرین آروبینیا و قورباغه اش در میان مردم برزیل جا افتاده و همه آن را باور دارند.
در یک عصر بارانی در دسامبر 1937 واسکو باید به مصاف « آندرای» یک تیم بسیار ضعیف تر می رفت. اتوبوس حامل بازیکنان واسکو تصادف کرد. بازیکنان آندرای در آن سرمای کشنده هر چقدر منتظر ماندند خبری از بازیکنان واسکو نشد. آن ها می توانستند امتیاز بازی را بگیرند اما با روحیه ای ورزشکارانه قبول کردند هر زمان که بازیکنان واسکو به استادیوم رسیدند با آن ها بازی کنند. بازیکنان آندرای فقط به مسوولان وساکو گفتند مثل آن ها روحیه جوانمردانه را حفظ کنند و گل های زیادی نزنند.
بازی شروع شد اما بازیکنان واسکو خیلی زود تعهدشان را از یاد بردند. در پایان نیمه اول آن ها پنج بر صفر از حریف ضعیفشان جلو بودند و پس از 90 دقیقه 12 گل به آندرای زده بودند. آروبینیا پس از این گل زانو زد، دست هایش را به آسمان بلند کرد و گفت: واسکو نباید 12 سال قهرمان شود. 12 سال به تعداد 12 گل.
قورباغه دفن شده
پس از این اتفاق شایعاتی منتشر شد که آروبینیا برای گرفتن نفرینش یک قورباغه هم در زمین سائو ژانواریو دفن کرده است. مسوولان واسکو به این حرفها خندیدند اما این خنده آن ها دیری نینجامید که به ناراحتی تبدیل شد. واسکو پس از نفرین آروبینیا قهرمان نشد. آن ها قویترین تیم ریو بودند اما در آستانه قهرمانی سال 1943 با شکست 6 بر 2 از فلامینگو این عنوان را از دست دادند. واسکو برای حل ناکامی هایش به دنبال راه چاره بود. یکی از بازیکنان تیم توصیه کرد برای از بین بردن نفرین قورباغه چوب هایی را در مکان هایی که فکر می کنند قورباغه در آن جا دفن شده فرو کنند. این شیوه هم میسر نبود. سال بعد هم واسکو تیمی بسیار قوی داشت اما بار دیگر عنوان قهرمانی را در مقابل فلامینگو از دست داد. تنها یک گزینه دیگر برای مسوولان فلامینگو باقی مانده بود. آن ها تصمیم گرفتند با تراکتور زمین را شخم بزنند و قورباغه نفرین شده را پیدا کنند اما خبری از قورباغه نبود. طرفداران واسکو شروع کردند به حساب کردن سالهای باقی مانده از این نفرین. آروبینیا در سال 1937 آن ها را نفرین کرده بود و اگر نفرین او محقق می شد آن ها تا سال 1949 نمی بایست قهرمان شوند. مسوولان واسکو دست به دامن آروبینیا شدند و از او خواستند محل دفن قورباغه را نشانشان بدهد. آروبینیا گفت هرگز قورباغه ای را دفن نکرده و نفرینش را هم پس خواهد گرفت. واسکو در سال 1945 بدون آن که در مسابقاتش شکست بخورد قهرمان شد.
مبارزه با ارواح خبیثه
اما پس از قهرمانی واسکو در سال 1958 انگار که نفرین آروبینیا دوباره گرفته باشد روزهای سیاه واسکو شروع شد و آن ها 12 سال نتوانستند هیچ عنوان قهرمانی به دست آورند.
چنین شد که از پدر سانتانا استفاده شد؛ ماساژور تیم ملی برزیل در جام های جهانی 1962 و 1966 که در واسکو به دلیل مبارزاتش با ارواح خبیثه در میان هواداران به محبوبیت فراوانی دست یافته بود. سانتانا 20 نفر از دوستانش را برای مراسمی دعوت کرد؛ مراسم خلاص شدن از نفرین آروبینیا در سائو ژانواریو. آن ها نیمه شب در حالی که شمع در دست داشتند و به همراه غذا و حیوانات قربانی شان به ورزشگاه رسیدند، روی زمین نشستند.
سانتانا می گوید: روی زمین نشستیم. دعا کردیم و درخواست هایمان را مطرح. ارواح از ما خواستند کارهای خاصی را انجام دهیم. ما حتی یک صلیب چوبی را پشت یکی از دروازه ها دفن کردیم. ساعت 5 صبح کارمان تمام شده بود. اوضاع واسکو هم بهتر شد و این تیم در سال 1970 قهرمان شد.
9 شکست پیاپی
پدر نلسون کشیش تیم کورینتیانس می گوید:« گفته می شود با ماکومبا( نوعی مراسم مخصوص) نمی توان در بازیها به پیروزی رسید. اما ما ثبت کرده ایم این اشتباه است.
در سال 2000 پدر نلسون پس از 18 سال خدمت برای کورینتیانس از این تیم اخراج شد. او معتقد بود روزی دوباره به صورتی باشکوه به تیم باز خواهد گشت. با رفتن او کورینتیانس بدترین دوران تاریخش را سپری کرد. قهرمنان جام باشگاه های جهان در 9 بازی متوالی خود شکست خورد. سپس برای پدر نلسون پیغامی آمد که دوباره مراسم خاصش را برای کورینتیانس انجام دهد. او سه بار این کار را کرد و تیم هم در شش مسابقه پشت سر هم به پیروزی رسید. او می گوید:« ایا این واقعا اتفاقی بوده است؟!»
به این ترتیب داستان اعتقادات عجیب آمیخته با فوتبال در کشور برزیل همچنان ادامه دارد.
مهدی زارعی
